برآورد ارزش تفرجی منطقه جنگلی قلعه گل استان لرستان با استفاده از روش ارزشگذاری مشروط

سابقه و هدف: افزایش جمعیت و توسعه شهرنشینی در سالهای اخیر موجب افزایش تقاضا برای استفاده تفرجی از مکان‌های طبیعی شده است. منطقه‌ی قلعه‌گل واقع در شهرستان خرم‌آباد به‌واسطه‌ی موقعیت جغرافیایی، جاذبه‌های طبیعی و تاریخی از مناطق مهم گردشگری استان لرستان به‌شمار می‌آید. هدف این پژوهش برآورد ارزش تفرجی این مکان با توجه به نظر بازدیدکنندگان و بررسی عوامل تأثیرگذار روی تمایل به پرداخت افراد برای بازدید از منطقه است. مواد و روش‌ها: آمار و اطلاعات لازم از طریق تکمیل پرسش‌نامه‌ها توسط بازدید‌کنندگان منطقه که درآمد مستقلی داشتند با مراجعه حضوری در فصل بهار سال 1395 جمع‌آوری گردید. در مجموع252 پرسش‌نامه از روش نمونه‌گیری تصادفی تکمیل شد. 245 عدد از این پرسشنامه‌ها برای تجزیه و تحلیل‌های بعدی انتخاب شدند. برای این منظور از روش ارزشگذاری مشروط استفاده شد. به-منظور بررسی عوامل مؤثر بر میزان تمایل به پرداخت افراد از الگوی لوجیت به روش حداکثر راستی‌آزمایی استفاده شد و سپس تحلیل-های کشش‌نهایی و اثرنهایی انجام شد. یافته‌ها: نتایج نشان می‌دهد که 65 درصد از بازدیدکنندگان، حاضر به پرداخت مبلغی جهت استفاده از منطقه‌ی مذکور هستند. متغیرهای درآمد ماهیانه، فاصله از محل سکونت و مبلغ پیشنهادی برای ورودیه در سطح یک درصد و متغیرهای داشتن خودروی شخصی و تحصیلات در سطح پنج درصد از لحاظ آماری معنی‌دار هستند. کشش کل وزنی مربوط به متغیرهای تحصیلات و درآمد ماهیانه نشان می‌دهند که با ثابت بودن سایر عوامل افزایش یک درصدی در سالهای تحصیل و درآمد بازدیدکنندگان احتمال تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان به ترتیب 95/0 درصد و 43/0 درصد افزایش می‌یابد و برای متغیرهای فاصله و مبلغ پیشنهادی به ترتیب 10/0 درصد و 05/0 درصد کاهش می‌یابد. مقادیر اثر نهایی برای متغیر تحصیلات و درآمد ماهیانه نشان می‌دهد که با افزایش یک واحد از متغیرهای نام برده احتمال پذیرش تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان به ترتیب 2/4 درصد و 7/2 درصد افزایش می‌یابد و برای دو متغیر فاصله و مبلغ پیشنهادی منجر به کاهش احتمال پذیرش تمایل به پرداخت در بازدیدکنندگان به ترتیب به اندازه‌ی 4/3 درصد و 3/0 درصد می‌شود. اثر نهایی برای متغیر داشتن خودروی شخصی نشان میدهد که احتمال تمایل به پرداخت در دارندگان خودرو نسبت به کسانی که از آن بی‌بهره‌اند، 5/15 درصد بیشتر است. در مجموع ارزش تفرجی سالانه کل منطقه معادل 18/1266 میلیون ریال در سال 1395 برآورد گردید. نتیجه گیری: مبلغ بالای ارزش تفرجی برآورد شده نشان‌دهنده‌ی زیبایی و اهمیت این منطقه برای بازدیدکنندگان است که لزوم توجه به مدیریت صنعتِ گردشگری را در این منطقه آشکار می‌کند، تا از تخریب و نابودی این اکوسیستم ارزشمند و شاید درآمدزا جلوگیری شود.